Vlada Srbije usvojila Prostorni plan za RHE Bistrica

Vlada Srbije usvojila je Prostorni plan područja posebne namene sistema reverzibilne hidroelektrane „Bistrica“ i hidroelektrane „Potpeć“ čime je učinjen još jedan korak u realizaciji ovog, trenutno, najvažnijeg projekta u srpskoj energetici.

Prostornim planom se obezbeđuje planski osnov za korišćenje, uređenje i zaštitu područja posebne namene sistema reverzibilne hidroelektrane (RHE) Bistrica i hidroelektrane (HE) Potpeć na delovima teritorije opština Nova Varoš, Priboj i Prijepolje, navodi se u uredbi o usvajanju Prostornog plana.

Važnost RHE Bistrica, snage 628 megavata (MW), ogleda se pre svega u stvaranju uslova za integraciju varijabilnih obnovljivih izvora energije, kao što su solarne elektrane i vetroparkovi.

U suštini ovaj tip elektrana radi tako što vodu iz donjeg jezera pumpa u gornje, kada je struja jeftina, a zatim koristi vodu iz gornjeg jezera da proizvodi struju, kada je najskuplja ili kada dođe do poremećaja u sistemu. U slučaju RHE Bistrica gornja akumulacija Klak će se formirati izgradnjom istoimene brane na reci Uvac, dok se kao donja akumulacija koristi postojeća akumulacija Potpeć na reci Limu, koja je formirana izgradnjom brane Potpeć.

Poslednjih godina u toku je priprema potrebnih studija, analiza, planova, jedan od njih je i Prostorni plan, a uporedo se vode razgovori i o načinu finansiranja.

U maju je saopšteno da su Vlada Japana i njeno Ministarstvo spoljnih poslova formalizovali učešće agencije JICA u izgradnji RHE Bistrica. Dušan Živković, generalni direktor Elektroprivrede Srbije (EPS), nedavno je izjavio da, zasad, sve ide po planu da elektrana bude na mreži 2032. godine.

U Prostornom planu se navodi da bi se izgradnjom RHE Bistrica optimizovao rad EPS-a i umanjili ili rešili sledeći problemi: nedostatak akumulisane energije i snage za pokrivanje vršnog dela dijagrama opterećenja, zatim noćni viškovi termo proizvodnje, optimizacija sistema Drinsko-Limskih hidroelektrana, balansiranje proizvodnje vetroelektrana i fleksibilnost sistema.

Veoma složen sistem

Dispozicija sistema RHE Bistrica je, kako se navodi u planskom dokumentu, veoma složena, kako u pogledu inženjersko-tehničkih karakteristika, tako i u pogledu hidrauličkih karakteristika.

Prostorni plan predstavlja planski osnov za obezbeđenje prostornih uslova za realizaciju sistema RHE Bistrica naizmeničnim zahvatanjem odnosno ispuštanjem vode iz planirane akumulacije Klak, koja će se formirati pregrađivanjem reke Uvac, i postojeće akumulacije Potpeć, koja je formirana pregrađivanjem reke Lim.

Planirani sistem transporta vode između ovih akumulacija obezbediće se izgradnjom tunela i cevovoda.

Veza između dve akumulacije su tuneli i cevovodi

Sistem RHE Bistrica i HE Potpeć je izrazito kompleksan i sastoji se iz sledećih osnovnih delova: planirana brana i akumulacija Klak, ulazno/izlazna građevina u akumulaciji Klak, dovodno/odvodni tunel sa sifonom i ispustom, diferencijalni vodostan, dovodno/odvodni čelični cevovod, mašinska zgrada, ulazno/izlazna građevina u akumulaciji Potpeć, priključno razvodno postrojenje sa priključnim dalekovodima za RHE Bistrica i postojeća brana, hidroelektrana i akumulacija Potpeć, navodi se u Prostornom planu.

Inače, na ovom području je od 1960. do 1979. godine izgrađen sistem Limskih hidroelektrana podizanjem brana i stvaranjem više akumulacija: Sjeničko, Zlatarsko i Radoinjsko jezero na Uvcu i Potpećko jezero na Limu. Na ovim akumulacijama su izgrađene hidroelektrane Uvac, Kokin Brod, Bistrica i Potpeć.

Ukupna instalisana snaga ovog dela sistema je 211 MW, a prosečna godišnja proizvodnja električne energije 615 GWh.